Nauczycielka wychowania przedszkolnego ma w ramach dodatkowych obowiązków prowadzenie księgi i organizację zastępstw w przedszkolu oraz układanie harmonogramu pracy nauczycieli. Przydział prac dodatkowych w przedszkolu reguluje Uchwała Rady Pedagogicznej z sierpnia. W listopadzie nauczycielka nie otrzymała dodatku motywacyjnego i odmówiła prowadzenia zastępstw stwierdzając że nie będzie tego robiła za darmo. Dodatek motywacyjny nie jest przyznawany za wywiązywanie się z dodatkowych obowiązków. Każdy nauczyciel w placówce takie obowiązki ma. Czy nauczycielka mogła tak postąpić? Czy dyrektor może wyciągnąć konsekwencje i jakie? W jaki sposób powinien tę sytuację rozwiązać?

Nauczyciel obowiązany jest: 1) rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą, w tym zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę; 2) wspierać każdego ucznia w jego rozwoju; 3) dążyć do pełni własnego rozwoju osobowego; 4) kształcić i wychowywać młodzież w umiłowaniu Ojczyzny, w poszanowaniu Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka; 5) dbać o kształtowanie u uczniów postaw moralnych i obywatelskich zgodnie z ideą demokracji, pokoju i przyjaźni między ludźmi różnych narodów, ras i światopoglądów. Statut przedszkola określa szczegółowo zakres zadań nauczycieli związanych z: 1) współdziałaniem z rodzicami (prawnymi opiekunami) w sprawach wychowania i nauczania dzieci, 2) planowaniem i prowadzeniem pracy wychowawczo-dydaktycznej oraz odpowiedzialnością za jej jakość, 3) prowadzeniem obserwacji pedagogicznych, 4) współpracą ze specjalistami świadczącymi pomoc psychologiczno-pedagogiczną, opiekę zdrowotna i inną. Czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin na tydzień. W ramach tego czasu pracy oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel obowiązany jest realizować: 1) zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, w wymiarze określonym poniżej; 2) inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły, w tym zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów; 3) zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym. Tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, nauczycieli zatrudnionych w pełnym wymiarze zajęć ustala się według następujących norm: nauczyciele przedszkoli, z wyjątkiem nauczycieli pracujących z grupami dzieci 6-letnich – 25 godzin, nauczyciele przedszkoli i innych placówek przedszkolnych pracujących z grupami dzieci 6-letnich – 22 godziny. Zatem, wg mojej opinii zadanie, o którym mowa w pytaniu nie mieści się w obowiązkach ustawowych nauczyciela: prowadzenie księgi zastępstw. Natomiast przy ocenianiu pracy nauczyciela dyrektor może wziąć pod uwagę wykonywanie zadań dodatkowych przez nauczyciela.

Odmowa wykonania zadań o charakterze administracyjnym (prowadzenie ksiąg, organizacja zastępstw polegająca na wyznaczaniu nauczyciela do ich realizowania, układanie harmonogramu pracy) nie stanowią podstawy do pociągnięcia nauczyciela do odpowiedzialności dyscyplinarnej, ponieważ nie wiążą się z wykonywaniem funkcji dydaktyczno – opiekuńczo - wychowawczej jednostki oświatowej (art. 75 ust. 1 w zw. z art. 6 pkt 1 KN). Można natomiast rozważyć zwolnienie nauczycielki.

Jeśli natomiast nauczycielka realizuje zastępstwa (prowadzi zajęcia z dziećmi), w placówce publicznej są one zawsze odrębnie płatne, niezależnie od wynagrodzenia otrzymywanego za godziny z pensum (art. 35 ust. 3 KN). Na polecenie dyrektora nauczycielka powinna przeprowadzić zajęcia z dziećmi, a następnie domagać się wynagrodzenia. Odmowa poprowadzenia takich zajęć może skutkować pociągnięciem do odpowiedzialności dyscyplinarnej.

Podstawa prawna: 1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela. (ze zm.), w szczególności art. 6, 42. 1; 2. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (ze zm.), w szczególności art. 39; 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (ze zm.), w szczególności § 15. 1 załącznika nr 1.