Komunikat w sprawie sposobu wykonania przepisu art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy Karta Nauczyciela

Osoby podlegające realizacji przepisu (co wynika wprost z zapisów art. 42 Karty Nauczyciela) to: nauczyciele szkół podstawowych, gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, w tym specjalnych. Obowiązkowi temu nie podlegają: dyrektor i wicedyrektor szkoły oraz nauczyciel, który obowiązki dyrektora lub wicedyrektora szkoły pełni w zastępstwie nauczyciela, któremu powierzono to stanowisko, a także nauczyciele kolegiów nauczycielskich, nauczyciele kolegiów pracowników służb społecznych, nauczyciele szkół artystycznych i nauczyciele szkół przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych RP, a także nauczyciele centrów kształcenia praktycznego. Natomiast osoby zajmujące inne stanowiska kierownicze lub takie osoby, którym z innych przyczyn - jak np. niepełnosprawność - zmniejszono wymiar godzin, są zobowiązane do realizacji tych godzin.

Rodzaje zajęć, które mogą być realizowane w ramach godzin. Wspomagając się tymi godzinami szkoła może wzbogacić ofertę świetlicy np. o zajęcia pomocy dzieciom w nauce lub grupy zainteresowań, jednak obok pojedynczych godzin realizowanych przez różnych nauczycieli, świetlica musi zatrudniać przynajmniej jednego etatowego koordynatora opieki świetlicowej. Generalnie zajęcia te powinny wychodzić naprzeciw indywidualnym potrzebom uczniów poprzez udzielanie im pomocy w przezwyciężaniu trudności, w rozwijaniu zdolności lub pogłębianiu zainteresowań, a także sprawowanie nad nimi opieki, zależnie od potrzeb.

Sposób rozliczania godzin: godziny są rejestrowane i rozliczane w okresach półrocznych w dziennikach zajęć pozalekcyjnych. Zajęcia te winny być rozliczane z wyłączeniem: ferii zimowych, ferii letnich i innych przerw w nauce, wynikających z organizacji roku szkolnego oraz dni wolnych od pracy.

Rozumienie pojęcia godziny czasu pracy nauczyciela. Na podstawie ramowych statutów szkół publicznych godzina lekcyjna trwa 45 minut. Czas trwania poszczególnych zajęć edukacyjnych w klasach I-III szkoły podstawowej ustala nauczyciel prowadzący te zajęcia, zachowując ogólny tygodniowy czas zajęć. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się prowadzenie zajęć edukacyjnych w innym wymiarze, nie dłuższym jednak niż 60 minut, zachowując ogólny tygodniowy czas zajęć ustalony w tygodniowym rozkładzie zajęć. Pod pojęciem godziny lekcyjnej opisanej w ramowych statutach rozumie się również inne zajęcia o charakterze dydaktycznym. Natomiast pozostałe zajęcia o charakterze opiekuńczo-wychowawczym trwają 60 minut.

Rozliczanie godzin w przypadku usprawiedliwionej nieobecności nauczyciela wynikającej z niezdolności do pracy. Wymiar zajęć ulegnie odpowiedniemu obniżeniu za każdy tydzień niezdolności nauczyciela do pracy w półrocznym okresie rozliczeniowym. W przypadku usprawiedliwionej nieobecności nauczyciela, która trwa mniej niż tydzień - z uwagi na fakt, iż nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć obowiązuje pięciodniowy tydzień pracy - za tydzień usprawiedliwionej nieobecności z powodu niezdolności do pracy trzeba rozumieć pięć dni roboczych. W rozliczeniu półrocznym należy sumować takie nieobecności i za każde pięć dni obniżać wymiar godzin.

Rozliczanie godzin w przypadku usprawiedliwionej nieobecności nauczyciela innej niż niezdolność do pracy. W sytuacji, gdy nauczyciel będzie nieobecny w pracy z powodu usprawiedliwionej nieobecności innej niż niezdolność do pracy, wymiar zajęć nie ulegnie obniżeniu.

Rozliczanie godzin w przypadku nauczyciela zatrudnionego w niepełnym wymiarze zajęć. Wymiar zajęć obniża się proporcjonalnie do wykonywanego wymiaru zajęć.

Realizacja godzin przez wychowawców świetlic szkolnych, pedagogów, psychologów, bibliotekarzy oraz wychowawców internatu. Są oni zobligowani są do realizacji innych zajęć i czynności wynikających z zadań statutowych szkoły, w tym zajęć opiekuńczych i wychowawczych uwzględniających potrzeby i zainteresowania uczniów.

Realizacja godzin przez nauczycieli zatrudnionych w zespole szkół. W przypadku nauczyciela wykonującego pensum w kilku szkołach zespołu, dyrektor zespołu decyduje - zgodnie z potrzebami szkoły - w której szkole winny być realizowane przez danego nauczyciela te zajęcia.

Realizacja godzin przez nauczycieli zatrudnionych w przedszkolach i oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych. Oddział przedszkolny nie wchodzi w skład struktury organizacyjnej (klas) szkoły podstawowej. Szkoła podstawowa, w której utworzono oddział przedszkolny, stanowi specyficzną jednostkę noszącą w pewnym stopniu cechy zespołu. Oddział przedszkolny w szkole podstawowej zachowuje odrębności programowe, a kształcenie i wychowanie w nim jest zorganizowane odmiennie niż w oddziałach szkoły podstawowej, na zasadach odnoszących się do oddziału przedszkola, tj. zgodnie z ramowym statutem przedszkola. Ramowe plany nauczania nie dotyczą nauczycieli prowadzących zajęcia w oddziale przedszkolnym, skąd też nie można ich zobowiązać do realizacji tych zajęć.

Realizacja godzin przez nauczycieli zatrudnionych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, w ośrodkach szkolno-wychowawczych i w zakładach zdrowotnych, w tym zakładach opiekuńczo-leczniczych i zakładach lecznictwa uzdrowiskowego. Jeśli przy placówce działa szkoła podstawowa, gimnazjum lub szkoła ponadgimnazjalna, nauczycieli tam zatrudnionych obowiązują omawiane godziny. Przepis ten nie dotyczy wychowawców i innych pracowników pedagogicznych tam zatrudnionych.

Rodzaje zajęć, które nie mogą być realizowane w ramach godzin. O przeznaczeniu godzin decyduje dyrektor szkoły, jednak z całą pewnością nie można godzin tych przeznaczyć na: zajęcia obowiązkowe, opiekę nad uczniami podczas ich dowozu do szkoły, zastępstwa doraźne oraz nauczanie indywidualne.

Rejestracja i program zajęć. Szkoła prowadzi dzienniki zajęć opiekuńczych i wychowawczych wynikających z potrzeb i zainteresowań uczniów.

Kwalifikacje nauczycieli prowadzących zajęcia. Nauczyciele realizują zajęcia zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami.

Ewidencja czasu pracy nauczycieli zatrudnionych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Praca nauczycieli zatrudnionych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych nie jest rejestrowana w dziennikach lekcyjnych lub dziennikach zajęć pozalekcyjnych. Jednak w zakresie spraw wynikających ze stosunku pracy mają zastosowanie przepisy Kodeksu pracy oraz rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej, w myśl których pracodawca prowadzi ewidencję czasu pracy pracownika do celów prawidłowego ustalenia jego wynagrodzenia i innych świadczeń związanych z pracą. Pracodawca udostępnia tę ewidencję pracownikowi na jego żądanie.