Cztery lata temu, z inicjatywy rodziców, powstała rada szkoły. Od początku swojego istnienia był to praktycznie tzw. "martwy twór", gdyż nie podejmował żadnych konkretnych działań na rzecz społeczności szkolnej. W minionym roku szkolnym nie spotkał się na żadnym posiedzeniu, więc członkowie rady chcieli jej rozwiązania. Na początku tego roku szkolnego rada pedagogiczna podjęła decyzję o rozwiązaniu rady szkoły przy całkowitej aprobacie członków prezydium Rady Rodziców. Równocześnie usunięto rozdział dotyczący rady szkoły w znowelizowanym statucie szkoły. Czy były to działania zgodne z prawem? Niestety, jeden z rodziców (skonfliktowany z nauczycielami i rodzicami) chce wystąpić z wnioskiem o powołanie nowej rady szkoły i liczy na zostanie jej członkiem. Czy dyrektor szkoły może odmówić powołania nowej rady szkoły w sytuacji gdy wszyscy nauczyciele i członkowie prezydium rady rodziców są przeciwni i odmawiają współpracy z tym skonfliktowanym rodzicem? Czy nauczyciele mogą odmówić członkostwa w rady szkoły i co w takim przypadku ma zrobić dyrektor?

Zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2021 r., poz. 1082) w szkołach mogą (a więc nie muszą) działać rady szkół. Liczebność i skład rady szkoły określają przepisy art. 81 ust. 1-5 Prawa oświatowego, które ewentualnie może poszerzyć statut danej szkoły. Tryb wyboru członków rady szkoły określa statut szkoły lub placówki. Kadencja rady szkoły lub placówki trwa 3 lata. Statut szkoły lub placówki może dopuszczać dokonywanie corocznej zmiany 1/3 składu rady.

Wynika z tego, że statut szkoły musi określać sposób przeprowadzania wyborów rady szkoły, natomiast może przewidywać zmianę składu rady przed upływem kadencji tego organu. Powstanie rady szkoły organizuje dyrektor szkoły z własnej inicjatywy albo na wniosek rady rodziców, a w przypadku szkół ponadpodstawowych także na wniosek samorządu uczniowskiego, zgodnie z art. 81 ust. 13 Prawa oświatowego.

Uchwała rady pedagogicznej uchylająca postanowienia statutu o trybie wyboru rady szkoły lub pozbawiająca dyrektora uprawnienia do organizacji powstania rady szkoły byłaby nieważna.

W sytuacji, gdy obecny statut sprzecznie z obowiązującymi przepisami nie zawiera postanowień o trybie wyboru członków rady szkoły, dyrektor i tak jest uprawniony do zorganizowania jej wyborów. Natomiast działania dyrektora powinien poprzedzić wniosek do rady pedagogicznej o uzupełnienie statutu szkoły o treści wymagane na podstawie art. 81 ust. 6 Prawa oświatowego. Należałoby więc poprawić statut uzupełniając go o stosowne zapisy, jednakże nie ma obowiązku powoływania rady szkoły jeśli z taką inicjatywą nie wystąpi ani dyrektor ani rada rodziców.

Skoro więc ten jeden rodzic sam wystąpił z takim wnioskiem – można go pozostawić bez rozpoznania, bo nie ma on uprawnienia do wnioskowania o powołanie rady szkoły.