PYTANIE 1: Pracuje u mnie w przedszkolu niepublicznym nauczyciel będący jednocześnie dyrektorem ds. pedagogicznych, który ukończył studium pedagogiczne o specjalności edukacja wczesnoszkolna. W związku z chęcią poszerzania swoich kwalifikacji – w tym roku osoba ta ukończyła studia wyższe (licencjat) z pedagogiki wczesnoszkolnej i przedszkolnej. Studia magisterskie natomiast chciałaby zrobić już z innej specjalności, np. logopedia, oligofrenopedagogika lub terapia pedagogiczna, co bardzo by się przydało w naszym przedszkolu. Uczelnia, na której studiowała ta pani, upiera się, że w związku ze zmianą przepisów nie ma możliwości robić magisterki z innej specjalności, konieczna jest kontynuacja pedagogiki wczesnoszkolnej i przedszkolnej, a dopiero potem, na studiach podyplomowych można zrobić wspomniane kierunki. Wydaje mi się nonsensem studiowanie kolejnych lat kierunku, z którego już nauczyciel ma kwalifikacje uzyskane podczas studium, i których już przecież nie utraci. Moje pytanie zatem brzmi: czy nauczycielka może kontynuować studia na magisterce z innego kierunku niż licencjat (np. logopedia lub oligofrenopedagogika) i czy tak zdobyte kwalifikacje będą zgodne z prawem oświatowym? PYTANIE 2: Rozumiem, że tak jest, gdyby nie było tego wykształcenia ze studium. Ale nauczycielka ma ukończone studium z edukacji wczesnoszkolnej, o czym pisałam w pytaniu 1, czyli już na dzień dzisiejszy ma kwalifikacje do nauczania w przedszkolu. Czy te kwalifikacje tracą ważność? Studium nie uprawnia już do nauczania dzieci? Bo jeśli nie traci ważności, to przecież studia II stopnia mogłyby być z czegoś innego?

AD 1

W związku ze zmianami jakie zaszły w szkolnictwie wyższym na podstawie wprowadzonej tzw. Konstytucji dla Nauki 2.0, od 1 października 2019 r. uczelnie będą mogły rozpocząć cykl kształcenia nauczycieli przedszkola i klas I–III szkoły podstawowej jedynie w ramach kierunku studiów o ściśle określonej nazwie: „pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna” w ramach jednolitych studiów magisterskich ( § 8 ust. 1 pkt 9, § 39 ust. 1 oraz § 48 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 27 września 2018 r. w sprawie studiów, Dz. U. 2018, poz. 1861, z późniejszymi zmianami). Możliwość rekrutacji na studia drugiego stopnia jest ograniczona wyłącznie do kierunku „pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna” i dotyczy tych uczelni, które 1 października 2018 r. prowadziły kształcenie nauczycieli przedszkola i klas I–III szkoły podstawowej na kierunku pod nazwą „pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna” na studiach pierwszego i drugiego stopnia (ostatnia rekrutacja na studia drugiego stopnia w tym przypadku może mieć miejsce na rok akademicki 2021/2022, czyli przed 1 października 2022 r.). Ograniczenie to wynika z konieczności zapewnienia osobom, które rozpoczęły kształcenie na tym kierunku w ramach studiów licencjackich mogły kontynuować naukę na studiach II stopnia, żeby w związku ze zmianami po ukończeniu studiów nabyły prawa do nauczania w klasach I–III oraz w przedszkolu.

Tym samym ukończenie jedynie studiów licencjackich z zakresu pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej nie będzie uprawniało do nauczania w przedszkolu i klasach I-III, z uwagi na brak legitymowania się w tym zakresie tytułem magistra. Dlatego też stanowisko uczelni w tej sprawie jest jak najbardziej właściwe.

AD 2

Ukończenie przez dyrektora studium edukacji wczesnoszkolnej jest bez znaczenia, chyba, że na dyplomie ukończenia tego studium widnieje zapis, że dana osoba uzyskała tytuł naukowy magistra z pedagogiki przedszkolnej. To założenie, głównie z uwagi na treść pytania jest niemożliwe. Zmiany w prawie o szkolnictwie wyższym i prawie oświatowym, powodują, że osoby, chcące nauczać w przedszkolu i w klasach I–III będą obowiązane posiadać wyższe wykształcenie magisterskie na kierunku pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna. Tym samym osoby, które ukończyły studia w systemie bolońskim i legitymują się jedynie stopniem licencjackim z edukacji wczesnoszkolnej i przedszkolnej, aby móc podjąć lub kontynuować pracę w przedszkolu lub w klasach I–III, będą musiały uzupełnić wykształcenie. Dlatego w okresie przejściowym jest możliwość podjęcia studiów II stopnia, aby uzyskać docelowo tytuł magisterki i mieć prawa do nauczania. Tym samym od tego roku akademickiego w ogóle nie jest możliwe rozpoczęcia studiów licencjackich na kierunku pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna, albowiem zostały wprowadzone studia jednolite.

Dyrektor może kontynuować edukację na studiach magisterskich na innym kierunku niż edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna, jest to jego prawo, ale posiadać jedynie dyplom studiów licencjackich nie będzie miał prawa do nauczania w przedszkolu. Ponadto osoby, które „nie skorzystają z szansy” wynikających z przepisów przejściowych, dotyczącej rekrutacji na studia drugiego stopnia jeszcze na rok akademicki 2021/2022. Jeśli do tego czasu wykształcenie nie zostanie uzupełnione osoba ta nie będzie mogła uczyć w przedszkolu i także nie będzie mogła uzupełnić wykształcenia w systemie bolońskim (kończąc studia II stopnia), co wiąże się z koniecznością podjęcia studiów jednolitych magisterskich 5 letnich na kierunku edukacja wczesnoszkolna i przedszkolna. W takim wypadku bez znaczenia będzie uprzednie ukończenie zarówno studium edukacji przedszkolnej jak i studiów I stopnia z zakresu pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej.